Fr. David J. Bonnar
Họ làm điều đó như thế nào? Câu hỏi này thường nảy sinh trong đầu tôi, khi tôi nhìn vào những bậc cha mẹ nuôi dạy con cái trong thế giới ngày nay. Thật là một trách nhiệm to lớn mà họ phải đối mặt mỗi ngày, với tư cách là các bậc cha mẹ được giao phó cho việc kiến tạo sự sống cùng với việc giới thiệu chúng vào mối quan hệ với Chúa Giêsu Kitô trong một thế giới ngày càng thế tục. Khi con mình chịu phép rửa tội, cha mẹ chấp nhận nhiệm vụ trở thành những người thầy đầu tiên về các con đường của đức tin. Ngôi nhà trở thành lớp học đầu tiên và vĩnh cửu để học tập, với một loạt các bài học liên tục để dạy và học bất kể đó là những kỳ nghỉ hay ngày tuyết rơi. Làm cha mẹ là một thực tế 24/7.
Một trong những bài học nền tảng hơn mà các bậc cha mẹ truyền đạt cho con cái của họ chắc chắn là khái niệm về trái tim con người. Nhìn lại, tôi ngạc nhiên về cách cha mẹ tôi truyền đạt bài học này cho năm đứa con của họ. Tôi cũng khâm phục không kém, khi bốn anh chị em của tôi cũng đang dạy những bài học này cho chính những đứa con của họ ngày nay.
Trong khi trái tim nằm dưới ở lớp da thịt và vô hình với mắt con người, nhịp đập đều đặn của nó cho chúng ta biết rằng nó đang ở đó. Tất nhiên, trong những lúc căng thẳng, bất ngờ hoặc lao động vất vả, trái tim có thể bỏ qua một nhịp đập hoặc thậm chí bắt đầu đập nhanh hơn. Đầu tiên, chúng ta biết rằng trái tim là một cơ quan vật lý thiết yếu cho sự sống của con người.
Khi chúng ta lớn lên, cha mẹ dạy chúng ta rằng, có nhiều điều cần hiểu về trái tim, hơn là chỉ biết đó là cơ quan thể lý. Có những cảm xúc và ham muốn, vừa ấm áp vừa đau lòng, phát ra từ nó. Hơn nữa, chúng ta biết rằng trái tim có ngôn ngữ riêng, giúp chúng ta có thể nói cụm từ “trái tim với trái tim.” Ít ra, chúng ta biết rằng trái tim là cái giếng tình yêu với một cánh cửa xoay tiếp nhận và trao tặng tình yêu với Chúa Kitô là nguồn.
Tuy nhiên, tác giả thánh vịnh nhắc nhở chúng ta rằng, trái tim chúng ta có thể trở nên dơ bẩn và bị đầu độc, khi ông cầu nguyện rằng, “lạy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tinh thần cho con nên chung thủy” (Tv 51:10). Chỉ cần nói rằng, trái tim con người là một phần quý giá, nhưng lại rất mong manh của bản thể chúng ta, vì một phần nó có thể tạo ra những cảm xúc tốt và xấu. Khi những cảm xúc xấu này (hoặc tệ hơn nữa là cảm xúc thờ ơ) xuất hiện, thì giống như chúng ta mất đi lòng can đảm. Có lẽ ý tưởng không để mất đi lòng can đảm giữa những thử thách và khó khăn, là bài học lớn nhất mà mọi bậc cha mẹ phải dạy. Không còn nghi ngờ gì nữa, đây là bài học không chỉ đòi hỏi sự lặp lại, mà còn là chứng nhân chân thành, vì hành động có sức thuyết phục hơn lời nói.
Trong Tin Mừng Luca chương 18, Chúa Giêsu kể một dụ ngôn về sự cần thiết phải cầu nguyện luôn để không bị mệt mỏi. Trong một số bản dịch, “không mệt mỏi” được dịch là “không nản lòng”. Điều quan trọng cần nhớ nữa là Thánh Phaolô trong nhiều dịp khác nhau, đã khuyến khích các cộng đoàn giáo hội mà ngài viết thư cho, là không được nản lòng. Tác giả thư Hipri cũng đưa ra lời kêu gọi tương tự: “Anh em hãy tưởng nhớ Đấng đã cam chịu để cho những người tội lỗi chống đối mình như thế, để anh em khỏi sờn lòng nản chí” (Hr 12, 3). Một trong những cám dỗ thực sự, khi đó và bây giờ, đối với bất kỳ con người nào là sự nản lòng.
‘Hãy tạo ra trong con một quả tim mới’
Vào tháng 10 năm ngoái, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã thêm tiếng nói của mình vào điệp khúc động viên này, kêu gọi mọi người không được nản lòng. Đức Thánh Cha đã ban hành một thông điệp về trái tim con người có tựa đề “Dilexit Nos”, có nghĩa là “Ngài yêu thương chúng ta”.
Dấu chỉ đầu tiên của lời khẳng định này là về tình yêu của Chúa Giêsu dành cho chúng ta đã được tiết lộ trong Tông huấn “Evangelii Gaudium” (“Niềm vui Tin Mừng”) của Đức Giáo hoàng Phanxicô. Ngay từ đầu Tông huấn đó, Đức Giáo hoàng Phanxicô đã viết những điều sau đây về sự mới mẻ:
Cái mới thực sự là cái mới mà chính Thiên Chúa đem đến một cách huyền nhiệm và soi sáng, kích thích, hướng dẫn và đi theo bằng hàng ngàn cách. Đời sống Hội Thánh phải luôn luôn biểu lộ rõ ràng rằng Thiên Chúa là người có sáng kiến, rằng “Người đã yêu chúng ta trước”(1Ga 4, 19), và chỉ một mình Người “làm cho lớn lên”(1Cr 3, 7). Niềm xác tín này giúp chúng ta luôn giữ được tinh thần vui tươi giữa một nhiệm vụ quá đòi hỏi và thách thức khiến chúng ta phải dấn cả cuộc đời chúng ta vào. Người xin chúng ta mọi thứ, nhưng đồng thời cũng ban tặng chúng ta mọi thứ (Số 12).
“Dilexit Nos” đặc biệt chú ý đến tình yêu nhân bản và thiêng liêng của trái tim Chúa Giêsu Kitô. Giống như một người cha yêu thương, Đức Giáo hoàng Phanxicô mời gọi chúng ta suy ngẫm về trái tim con người vượt ra ngoài ý nghĩa sinh học liên quan đến Thánh Tâm Chúa Giêsu. Đức Thánh Cha muốn chúng ta biết sức mạnh của trái tim vượt ra ngoài ý nghĩa vật lý và giá trị của nó đối với lợi ích của thế giới. Ngài viết:
Một xã hội bị thống trị bởi bệnh ái kỷ và qui ngã sẽ ngày càng trở nên “vô tâm”. Điều này đến lượt nó sẽ dẫn tới tình trạng “mất khát vọng”, vì khi những người khác biến mất khỏi chân trời, chúng ta thấy mình bị mắc kẹt trong những bức tường do chính mình tạo ra, không còn khả năng có những mối tương quan lành mạnh. Kết quả là chúng ta cũng trở nên mất khả năng cởi mở với Thiên Chúa (Số 17).
Cuộc sống của chúng ta với tư cách là con người phải tập trung vào tình yêu dành cho Thiên Chúa và cho nhau. Đức Giáo hoàng Phanxicô đã viết: “trong sâu thẳm hiện hữu của mình, chúng ta được tạo nên để yêu và được yêu” (Số 21). Trái tim là nơi diễn ra trải nghiệm được yêu và yêu này.
Suy tư của Đức Giáo hoàng Phanxicô về trái tim mang lại sự sống và chiều sâu cho “đi vào một cuộc gặp gỡ cá vị và mới mẻ với Đức Giêsu Kitô, hay ít là mở lòng ra để cho Chúa Giêsu gặp gỡ mình” được kêu gọi trong “Evangelii Gaudium” (Số 3). Một cuộc gặp gỡ sẽ không chân thực nếu không có trái tim. Đây là điều chúng ta cần ghi nhớ khi gặp Chúa Giêsu trong lời cầu nguyện. Điều quan trọng là chúng ta phải mang toàn bộ trái tim mình trong khi mở hoàn toàn trái tim đó ra với Người.
Lòng sùng kính Thánh Tâm
Một trong những cách chúng ta có thể cố ý và cùng nhau phát triển trong cuộc gặp gỡ từ trái tim đến trái tim này với Chúa Giêsu, là thông qua lòng sùng kính sâu sắc hơn đối với Thánh Tâm Chúa Giêsu. “Lòng sùng kính trái tim Chúa Kitô không phải là sự tôn kính một cơ quan riêng biệt ngoài Ngôi vị của Chúa Giêsu,” Đức Giáo hoàng Phanxicô viết trong “Dilexit Nos.” “Điều chúng ta chiêm ngưỡng và tôn thờ là Chúa Giêsu Kitô toàn thể, là Con Thiên Chúa làm người, được trình bày bằng một hình ảnh làm nổi bật trái tim của Người. Trái tim bằng thịt đó được coi là dấu hiệu ưu biệt của bản thể sâu thẳm nhất của Chúa Con nhập thể và tình yêu của Người, cả thần linh lẫn nhân loại. Hơn bất kỳ bộ phận nào khác trên thân thể Người, trái tim của Chúa Giêsu là “dấu hiệu và biểu tượng tự nhiên cho tình yêu vô biên của Người” (Số 48).
Hãy tưởng tượng những ân sủng có thể tuôn chảy, nếu mỗi giáo xứ hoặc giáo phận Công giáo thực hiện việc thánh hiến cho Thánh Tâm Chúa Giêsu. Một hành động cố ý và được chia sẻ như vậy có thể tạo ra một nguồn suối tràn đầy sự dịu dàng, lòng trắc ẩn, lòng thương xót và sự hiệp nhất. Giống như Chúa Giêsu, chúng ta có thể cùng nhau trở thành một tình yêu trao ban chính mình như thức uống cho gia đình, cộng đoàn và thế giới. Thế giới đang khao khát tình yêu này. Không có cách nào hấp dẫn hơn để chúng ta đáp lại tình yêu của Chúa Kitô hơn là ra đi và trở thành tình yêu đó cho anh chị em mình, đặc biệt là những người đang khát khao và ở vùng ngoại vi.
Ở cấp độ cá nhân hơn, điều gì sẽ xảy ra, nếu mỗi tín hữu đều liên tục hướng về hình ảnh Thánh Tâm Chúa Giêsu và chiêm ngưỡng tình yêu của Chúa Kitô dành cho chúng ta được phản chiếu trong trái tim Người? Tôi nhớ lại thời còn là linh mục chính xứ, có một giáo dân, mỗi ngày sau Thánh lễ, đều đứng trước tượng Thánh Tâm và chăm chú nhìn vào trái tim Chúa Giêsu, đồng thời trao dâng trái tim mình cho Người. Bất kỳ ánh mắt nào nhìn vào bức tượng thánh đó, bất chấp những thánh giá mà chúng ta có thể đang mang vác, đều phải thuyết phục chúng ta rằng “Người đã yêu chúng ta.” Nó cũng phải khuyến khích chúng ta yêu Người trong nỗi đau khổ và nỗi đau của mình theo cách tương tự như vậy.
Tương tự như vậy, trong các cuộc trò chuyện và gặp gỡ với người khác, chúng ta cần thể hiện trọn vẹn trái tim mình và chiêm ngưỡng trái tim của những người mà chúng ta gặp. Cần phải có lòng can đảm để trở thành một người có trái tim. Trên thực tế, bản thân từ can đảm đó có gốc từ tiếng Latin có nghĩa là trái tim.
Khi chúng ta nhìn thấy trái tim không chỉ trong chính mình, mà còn trong những người khác, ngay cả những người mà chúng ta có thể đấu tranh vì lý do này hay lý do khác, những điều tuyệt vời có thể xảy ra. Chúng ta có thể thay đổi thế giới, từng người một, từng trái tim một. “Chỉ khi bắt đầu từ trái tim, các cộng đồng của chúng ta mới có thể thành công trong việc hợp nhất và hòa giải những tâm trí và ý chí khác nhau, để Chúa Thánh Thần có thể hướng dẫn chúng ta trong sự hiệp nhất như anh chị em”, Đức Giáo hoàng Phanxicô viết trong “Dilexit Nos”. “Sự hòa giải và hòa bình cũng phát sinh từ trái tim. Trái tim của Chúa Kitô là “sự xuất thần”, sự cởi mở, sự ban tặng và gặp gỡ. Trong trái tim đó, chúng ta học biết liên hệ với nhau theo những cách lành mạnh và hạnh phúc, và xây dựng vương quốc tình yêu và công lý của Thiên Chúa trên thế giới này. Trái tim chúng ta, kết hợp với trái tim Chúa Kitô, sẽ có khả năng làm nên kỳ tích xã hội này” (Số 28).
Có lẽ đó là bài học tuyệt vời mà chúng ta phải học từ cha mẹ và truyền lại cho thế hệ sau: cụ thể là khi chúng ta kết nối trái tim mình với Thánh Tâm Chúa Giêsu, cũng như kết nối trái tim mình với người khác, phép lạ có thể xảy ra. Chúng ta có thể biến đổi thế giới.
Sứ mệnh yêu thương anh chị em của chúng ta không phải là điều dễ dàng, cũng không phải là điều chúng ta có thể tự mình làm được. Đức Giáo hoàng Phanxicô viết: “Tình yêu thương anh chị em không đơn thuần là thành quả của những nỗ lực nơi chúng ta; nó đòi hỏi sự biến đổi trái tim ích kỷ của chúng ta. Nhận thức này đã dẫn tới lời cầu nguyện quen thuộc: “Lạy Chúa Giêsu, xin làm cho trái tim chúng con nên giống trái tim Chúa hơn” (Số 168). Và chúng ta có thể thêm một dòng nữa vào lời cầu nguyện này: “và xin cho chúng con không nản lòng.”
Phúc âm cho ngày lễ Thánh Gia Thất nhắc đến trái tim của Đức Trinh Nữ Maria, được biết đến trong truyền thống Công giáo của chúng ta là “Trái tim Vô nhiễm của Đức Maria”. Sau khi vượt qua cơn ác mộng tồi tệ nhất của việc làm cha mẹ, là khả năng bị lạc đi một người con, Đức Maria và Thánh Giuse đã tìm thấy Chúa Giêsu trong đền thờ. Giống như bất kỳ bậc cha mẹ nào, trái tim họ đã bối rối, bằng chứng là những lời đầu tiên của Đức Maria với Chúa Giêsu: “Con ơi, sao con lại xử với cha mẹ như vậy? Con thấy không, cha con và mẹ đây đã phải cực lòng tìm con!”(Lc 2:48). Chúa Giêsu đáp lại bằng cách cho cha mẹ biết rằng Người phải lo việc của Cha Người.
Luca chỉ ra rằng, Đức Maria và Thánh Giuse không hiểu những gì Chúa Giêsu vừa nói. Gia đình thánh tiếp tục lên đường. Chúng ta được kể rằng, “và mẹ Người ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng” (Lc 2:51). Điều này nhắc lại những gì đã nói trong một câu trước đó, cụ thể là: “Và Đức Maria ghi nhớ tất cả những điều ấy, và suy ngẫm trong lòng” (Lc 2:19). Rõ ràng, Đức Maria đã đưa những gì Mẹ đã trải qua vào sâu thẳm con người mình và tiếp tục bộc lộ hết khả năng của mình về sự huyền nhiệm của tất cả những điều đó.
Được sai đi để yêu thương
Thường mỗi khi vào Chay thánh, mùa mà chúng ta có thể thấy thêm một tiếng nói nữa nói với trái tim. Vào mỗi Thứ Tư Lễ Tro, ngôn sứ Gioel sẽ khuyên chúng ta bằng những lời này: “Đây là sấm ngôn của Đức Chúa: “Nhưng ngay cả lúc này, các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van.” Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giàu tình thương, Người hối tiếc vì đã giáng họa” (Gl 2:12-13). Nhưng khi chúng ta đến với Chúa Giêsu, Người luôn ở đó để yêu thương chúng ta, và trong tình yêu đó, Người sai chúng ta đi như những nhà truyền giáo của tình yêu.
Khi chúng ta tiến bước để chia sẻ trái tim của Người với trái tim của những người khác trong thời gian Năm Thánh này, chúng ta được an ủi khi biết rằng Chúa Giêsu luôn ở bên chúng ta. Nhưng chúng ta phải làm phần việc của mình. Trên thực tế, Đức Giáo hoàng Phanxicô tuyên bố, “tuy nhiên, để tình bạn này trưởng thành, bạn phải cho phép Người sai bạn đi làm sứ mạng trong thế giới này, và thi hành sứ mạng đó một cách tin tưởng, quảng đại, tự do và không sợ hãi. Nếu bạn vẫn bị mắc kẹt trong khu vực dễ chịu của riêng mình, bạn sẽ không bao giờ thực sự tìm thấy sự yên ổn; những nghi ngờ và sợ hãi, buồn phiền và lo lắng sẽ luôn rình rập ở chân trời” (Số 215).
Tuy nhiên, chúng ta được chúc phúc bởi nguồn tin tưởng tối thượng như Đức Giáo hoàng Phanxicô nói rằng“đừng bao giờ quên rằng Chúa Giêsu luôn ở bên bạn trong mỗi bước đi trên đường. Người sẽ không ném bạn xuống vực thẳm, hay bỏ mặc bạn tự xoay xở. Người sẽ luôn ở đó để khích lệ và đồng hành với bạn” (Số 215).
Nói cách khác, Người đã yêu thương chúng ta và vẫn tiếp tục yêu thương chúng ta. Điều đó nói lên rằng, làm sao chúng ta có thể nản lòng?
Nguồn: Americamagazine.Org/
Chuyển ngữ và biên tập: Ban truyền thông
