Cùng Phượt - Nằm ở phía Tây của Hòa Bình, giáp với huyện Mộc Châu của Sơn La và Quan Hóa của Thanh Hóa, thung lũng Mai Châu là điểm đến của hàng trăm ngàn du khách trong và ngoài nước mỗi năm để hòa mình vào thiên nhiên và khám phá cuộc sống của dân tộc Thái. Không có nhiều điểm thăm quan du lịch hấp dẫn như “người hàng xóm” Mộc Châu, nhưng du lịch Mai Châu vẫn thu hút rất nhiều khách du lịch và phượt thủ bởi vẻ đẹp thơ mộng, không khí trong lành mát mẻ, văn hóa đa dạng, phong phú và nét ẩm thực đặc trưng.
Giới thiệu chung về Mai Châu
Mai Châu nhìn từ đèo Thung Khe (Ảnh - cungphuot.info) Mai Châu là một huyện vùng cao, nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Hoà Bình, phía Đông giáp huyện Đà Bắc và huyện Tân Lạc, phía Tây và phía Nam giáp huyện Quan Hóa của tỉnh Thanh Hóa, phía Bắc giáp huyện Vân Hồ của tỉnh Sơn La.
Mai Châu trước kia được gọi là Mường Mai, được hình thành vào khoảng thế kỷ XIII. Thời nhà Trần. Ngay từ thời nhà Trần, những người con của đất Mường Mai đã trấn ải biên giới, lập nhiều chiến công, được triều đình ban thưởng. Nghĩa quân áo đỏ của đồng bào các dân tộc ở Mai Châu đã nhiều phen làm cho quân xâm lược nhà Minh khiếp sợ.
Vẻ đẹp yên bình của Mai Châu (Ảnh - cungphuot.info) Trước năm 1945, xã hội người Thái ở Mai Châu được phân chia đẳng cấp rõ rệt. Thống trị xã hội là hệ thống phìa tạo cha truyền con nối, bên dưới là các tạo mường làm bang tá, chánh tổng. Kể từ thời Pháp thuộc, châu Mai Châu thuộc phủ Chợ Bờ, tỉnh Mường Hoà Bình. Tháng 10-1890, châu Mai Châu và châu Đà Bắc được hợp làm một, gọi là Mai Đà. Sau một thời gian tồn tại, châu Mai Đà lại tách thành hai và được giữ nguyên đến năm 1941 thì Mai Châu và Đà Bắc lại tái hợp nhất thành châu Mai Đà.
Đến nay, địa giới hành chính huyện Mai Châu ổn định với 23 đơn vị hành chính gồm 22 xã Cun Pheo, Piềng Vế, Bao La, Xăm Khoè, Mai Hịch, Vạn Mai, Mai Hạ, Tân Mai, Chiềng Châu, Nà Phòn, Nà Mèo, Tòng Đậu, Đồng Bảng, Phúc Sạn, Tân Sơn, Noong Luông, Ba Khan, Thung Khe, Pù Bin, Hang Kia, Pà Cò, Tân Dân và thị trấn Mai Châu.
Nên đến Mai Châu vào thời điểm nào?
Đi Mai Châu vào mùa hè các bạn mới có thể tung tăng bơi lội được (Ảnh - ngochuyen1549) Ở vị trí cửa ngõ của vùng Tây Bắc, khí hậu của vùng Mai Châu chịu ảnh hưởng rõ rệt của chế độ gió mùa Tây Bắc, mang sắc thái riêng của khí hậu nhiệt đới núi cao, số giờ nóng trong ngày vào mùa hè là 5 - 6 giờ, mùa đông là 3 - 4 giờ. Độ ẩm trung bình năm đạt 82%. Khí hậu Mai Châu một năm có hai mùa rõ rệt. Mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 10, lượng mưa tập trung nhiều nhất từ tháng 7 đến tháng 9. Mùa khô kéo dài từ tháng 11 năm trước đến tháng 4 năm sau với khí hậu khô hanh, có ngày có sương mù và mưa phùn giá rét. Chính bởi hình thái thời tiết như vậy, các bạn nên đi Mai Châu vào
- Mùa khô từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, đi mùa này sẽ không sợ trùng vào mùa mưa của miền Bắc, hạn chế gặp phải cảnh sạt lở thường thấy trên trục Quốc lộ 6. Nếu muốn tranh thủ đi ngắm hoa mận, hoa đào thì khoảng thời gian từ tháng 1-2 hàng năm sẽ khá hợp lý.
- Dịp cao điểm nắng nóng của miền Bắc vào khoảng tháng 7-8, quãng thời gian này có thể lên Mai Châu vào mỗi dịp cuối tuần để nghỉ mát, tránh cái oi bức kinh hoàng của Hà Nội.
- Nếu muốn kết hợp đi Mộc Châu, các bạn cứ lựa chọn những mùa đẹp nên đi Mộc Châu rồi tranh thủ ghé qua Mai Châu 1 ngày là thoải mái. Có thể chơi ở Mai Châu nửa ngày, ngủ một đêm rồi tiếp tục khám phá Mộc Châu.
Hướng dẫn đi đến Mai Châu
Phương tiện cá nhân
Ô tô
Với ô tô cá nhân, chỉ mất khoảng 3 tiếng các bạn sẽ có mặt ở Mai Châu (Ảnh - cungphuot.info) Sử dụng ô tô cá nhân các bạn có thể đi theo tuyến đường Đại lộ Thăng Long lên Hòa Lạc, đi tiếp theo tuyến đường Hòa Lạc - Hòa Bình và dọc theo QL 6 lên Mai Châu. Do có một số chặng có thể chạy trên cao tốc nên thời gian đi từ Hà Nội tới Mai Châu bằng ô tô chỉ vào khoảng 3 tiếng.
Xe máy
Sử dụng xe máy thời gian di chuyển sẽ lâu hơn chút (Ảnh - cungphuot.info) Với xe máy các bạn có thể đi theo đường gom đại lộ Thăng Long và cũng đi theo hướng Hòa Lạc - Hòa Bình - QL6 hoặc đi theo hướng Hà Đông, thẳng QL 6 lên Mai Châu. Tuyến đường này tương đối đông xe tải, xe công nên nếu đi bằng xe máy các bạn nên đi ban ngày, đồ bảo hộ đầy đủ để đảm bảo an toàn.
Phương tiện công cộng
Nếu ngại lái xe, các bạn có thể tìm các tuyến xe khách hoặc xe ghép đi tới Mai Châu (Ảnh - cungphuot.info) Nếu không có phương tiện cá nhân hoặc ngại đường xa, các bạn có thể sử dụng các chuyến ô tô khách đi Mai Châu. Nếu không kịp giờ bạn có thể đi xe khách giường nằm đi Sơn La tới ngã 3 Tòng Đậu thì xuống rồi thuê xe ôm đi vào trong thị trấn (khoảng 5 km).
Xe khách đi Mai Châu
HOÀNG THAO Lịch trình: Mỹ Đình - Mai Châu Giờ xuất bến: Mỹ Đình 14h30 Mai Châu 8h45 Điện thoại: 0914 688533 - 0218 386829
HÀ LOAN Lịch trình: Mỹ Đình - Mai Châu Giờ xuất bến: Mỹ Đình 7h50 Mai Châu 13h30 Điện thoại: 0912490679
HOÀNG KIM LỊch trình: Hòa Bình - Mai Châu Giờ xuất bến: Điện thoại: 0975 996706
Đi lại ở Mai Châu
Đi bộ
Đi bộ dạo chơi khám phá sự yên bình các bản của Mai Châu vào sáng sớm hoặc chiều tà (Ảnh - cungphuot.info) Bản Lác và bản Pom Coọng nằm sát nhau, đi bộ quanh bản là cách nhanh nhất để khám phá một Mai Châu đẹp và yên bình. Giới hạn của việc đi bộ là các bạn sẽ chỉ có thể đi quanh bản, các địa điểm xa hơn thì sẽ không đủ thời gian để đi nếu sử dụng phương pháp này.
Xe đạp
Nhiều homestay ở Mai Châu cung cấp sẵn xe đạp để khách sử dụng (Ảnh - cungphuot.info) Loại hình du lịch bằng xe đạp này ngày càng được nhiều khách du lịch lựa chọn nhất là khách du lịch nước ngoài, một phần vì đây là hình thức rất thân thiện với môi trường, phần nữa là đạp xe quanh bản giữa khung cảnh bình yên thơ mộng của Mai Châu sẽ rất tuyệt vời. Vừa thong thả đạp xe, hít thở không khí trong lành, vừa có thể thoải mái ngắm cảnh, xe đạp cũng thuận tiện hơn để đi vào những chỗ nhỏ.
Xe điện
Xe điện có thể đưa các bạn đi 1 tour quanh các bản chính ở Mai Châu với chi phí khá rẻ (Ảnh - cungphuot.info) Hiện ở Mai Châu, các bạn có thể lựa chọn dịch vụ xe điện để đi dạo quanh bản. Xe chạy khá chậm và với mức giá cho một người cũng tương đối rẻ, nếu muốn thuê trọn chuyến để đi xa hơn (thăm các bản gần đấy) các bạn cũng có thể thỏa thuận trực tiếp với người lái.
Xe máy
Nếu muốn đi những địa điểm xa hơn, các bạn có thể tìm thuê xe máy (Ảnh - cungphuot.info) Đến Mai Châu, nếu chỉ ở quanh các bản Lác, Poom Coọng và khu vực thị trấn có lẽ các bạn không cần sử dụng đến xe máy. Tuy nhiên, đối với một số địa điểm ở xa hơn như đèo Thung Khe, Ba Khan thì xe đạp hay xe điện không giải quyết được vấn đề. Lúc này, nếu không phải tới Mai Châu bằng xe máy, các bạn sẽ cần đến việc thuê một chiếc xe ở đây
Xem thêm bài viết: Thuê xe máy ở Mai Châu (Cập nhật 9/2024)
Lưu trú ở Mai Châu
Resort/Bungalow
Nếu có nhu cầu nghỉ dưỡng cao cấp các bạn có thể lựa chọn nghỉ trong một số khu resort hoặc bungalow được xây dựng đẹp với đầy đủ tiện nghi, dịch vụ. Các khu này thường sẽ nằm rải rác trong các xã của huyện Mai Châu và thường nằm ở những nơi tương đối biệt lập và xa trung tâm. Chính bởi vậy, ở những chỗ này các bạn nên có phương tiện cá nhân để có thể chủ động đi tiếp những địa điểm khác nếu muốn.
Một số khách sạn tốt ở Mai Châu
Xem thêm bài viết: Các khách sạn nhà nghỉ tốt ở Mai Châu (Cập nhật 9/2024)
Nhà sàn
Đây là hình thức lưu trú phổ biến và không nên bỏ lỡ khi du lịch Mai Châu. Ở đây, các nhà sàn của người Thái được xây dựng chủ yếu ở bản Lác và Poom Coọng. Nói thêm về hình thức lưu trú này, người Thái thường sinh sống và xây dựng bản làng ở những nơi có dòng sông, suối, làm nhà dựa vào núi đồi, phía trước thường là những cánh đồng bao la. Nhà sàn của người Thái thường cao ráo, cách mặt đất trên dưới 2m, sàn nhà làm bằng tre hoặc bương, mái nhà lợp gianh hoặc lá mây, cửa sổ trong nhà khá lớn để đón gió nên nhà sàn của người Thái thường tạo được cảm giác sạch sẽ và thoáng mát.
Ở bản Lác, các nhà sàn được đánh số thứ tự riêng và đi kèm với tên chủ nhà. Ngoài lưu trú, các bạn có thể thưởng thức các món đặc sản của người Thái cũng như các hình thức văn nghệ, đốt lửa trại giao lưu với đoàn văn công của bản. Ngủ nhà sàn thường sẽ phù hợp với những đoàn đi đông, các bạn sẽ được phát đầy đủ chăn, màn, gối, đệm riêng cho từng người và lựa chọn một vị trí phù hợp để ngủ.
Một số homestay tốt ở Mai Châu
Xem thêm bài viết: Các homestay ở Mai Châu (Cập nhật 9/2024)
Các địa điểm du lịch Mai Châu
Được thiên nhiên ưu đãi, cảnh quan môi trường ở Mai Châu rất đẹp, với núi non hùng vĩ, thảm rừng được bảo vệ luôn giữ màu xanh tươi. Ngoài ra, Mai Châu từ lâu đã nổi tiếng với những di tích, danh thắng là điểm thu hút đông đảo khách du lịch như: hang Khoài, hang Láng, hang Chiều, hang Bộ Đội, bản Lác (Chiềng Châu), bản Bước (Xăm Khoè), xóm Hang Kia (Hang Kia)…
Chơi gì ở Mai Châu
Đạp xe quanh bản
Với không khí mát mẻ và khá trong lành, buổi sáng dậy các bạn hoàn toàn có thể thuê một chiếc xe đạp để dạo chơi quanh Bản Lác và xuyên sang Poom Coọng. Việc đạp xe cũng là một hình thức vận động khá tốt cho cơ thể
Ngồi uống cafe
Nếu thích có những khoảng thời gian thư thái ngồi trò chuyện cùng gia đình, bạn bè cùng nhâm nhi cafe các bạn có thể lượn quanh các bản, hiện ở Mai Châu có một số quán cafe với vị trí khá thoáng đẹp mà các bạn có thể tới trải nghiệm
Tour xe điện 8 bản
Xe điện ở Mai Châu giờ khá nhiều, mỗi chiếc xe có thể chở được từ 1-10 người và lại được phép hoạt động nên có thể đi sâu vào trong các bản. Các bạn có thể thuê một chiếc xe điện với giá trọn gói khoảng 200k để được đi một vòng quanh 8 bản nho nhỏ ở Mai Châu, thời gian đi khoảng 1-1,5 tiếng tùy vào việc dừng chơi của các bạn.
Chèo thuyền
Các bạn yêu thích chèo kayak hoặc ván SUP có thể tới khu vực lòng hồ thủy điện Hòa Bình ở Ba Khan để chèo, thường ở đây sẽ có các dịch vụ này do người dân địa phương cung cấp.
Dạo chơi hồ Hòa Bình
Cũng ở khu vực Ba Khan các bạn có thể thuê thuyền đi khám phá sông Đà, lòng hồ thủy điện. Tùy vào thời gian có thể sắp xếp mà các bạn có thể lựa chọn đi các tuyến ngắn hoặc thậm chí đi các tuyến dài lên tận phía Sơn La.
Đèo Thung Khe
Nằm giữa Tân Lạc và Mai Châu trên đường quốc lộ 6, đèo Thung Khe hay đèo Đá Trắng buổi sớm là bầu trời trong trẻo, buổi trưa là nắng gắt trời xanh, buổi chiều dìu dịu với ánh nắng chiều và đêm là sương mù giăng khắp lối. Đã có rất nhiều người đi qua đèo Thung Khe mà không nhớ tên của con đèo trên mảnh đất Hòa Bình này. Đèo không hùng vĩ như Ô Quy Hồ đất Lào Cai, không cheo leo như Mã Pì Lèng của đất Hà Giang nhưng lại chứa đựng vô vàn hiểm nguy bất ngờ đối với bất kỳ tay lái nào. Thung Khe không có những dốc đứng, không có những cua tay áo cháy phanh nhưng lại nguy hiểm bởi những chiếc xe tải ngược xuôi mỗi ngày cùng màn sương mù đặc quánh mỗi chiều xuống và buổi sớm cản trở tầm nhìn.
Cột cờ Mai Châu
Qua khỏi đèo Thung Khe, trước khi xuống đến ngã 3 Tòng Đậu để đi vào trung tâm Mai Châu, có một điểm mà các bạn không thể bỏ lỡ đó là cột cờ Mai Châu. Trước kia, khu vực này vốn chỉ là một khoảng đất trống mà từ đó có thể ngắm toàn cảnh Mai Châu, sau này được đổ bê tông và dựng lên ở đó một chiếc cột cờ, như một biểu tượng nho nhỏ để các bạn ghi lại những khoảnh khắc đẹp khi đến với Mai Châu.
Thị trấn Mai Châu
Bản Poom Coọng
Pom Coọng nghĩa là bản của những quả đồi nằm trên cái trống lớn, ngụ ý chỉ đồng ruộng - một cái tên giàu tượng hình và nhiều ý nghĩa. Pom Coọng đã được biết đến là một làng văn hóa, làng du lịch, điểm đến hấp dẫn với du khách thập phương với gần 70 hộ và hơn 300 nhân khẩu. Theo truyền thống, người dân Pom Coọng vẫn dựng lên những nếp nhà sàn độc đáo để ở. Những ngôi nhà mọc lên san sát chỉ cách nhau bởi luống rau hay bờ dậu mỏng, ngồi trên cửa voóng, người ta có thể trò chuyện, cùng nhau vui đùa.
Bản Văn
Cách trung tâm thị trấn Mai Châu chỉ khoảng 1km, Bản Văn nằm dưới chân núi Pù Văn là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Thái, người Thái ở đây chủ yếu sống bằng nghề trồng lúa nước, chăn nuôi, các nghề truyền thống như dệt vải, đan lát… Nếu đến bản Văn vào dịp đầu năm mới, các bạn có thể được tham gia vào các trò chơi dân gian đang được địa phương khôi phục lại như “tó mặc lẻ”, kéo co, “keng loong”, ném còn, bắn nỏ …Những trò chơi này góp phần làm phong phú đời sống sinh hoạt người dân trong bản và cũng trở thành một sản phẩm du lịch để thu hút du khách tới bản.
Bảo tàng Thái - Mai Châu
Đây là nơi lưu giữ hàng trăm hiện vật trưng bày trong bảo tàng, gần đây nhất thì cũng có hàng chục năm tuổi, hoặc có niên đại hàng trăm năm; thậm chí có bộ rìu đá của đồng bào Thái cũng xấp xỉ ngàn năm tuổi…
Hang Mỏ Luông
Cách không xa trung tâm thị trấn Mai Châu, nằm sát quốc lộ 15 nhìn về phía bản Lác, Pom Coọng là hang Mỏ Luông. Tên gọi cũ là hang Bó Luông, tiếng Thái Bó Luông có nghĩa là mạch nước lớn. Đó là mạch nước bắt nguồn từ trong lòng dãy núi Pù Khà. Mạch nước này chảy ra cánh đồng phía Tây, nhân dân địa phương đã đào đắp thành hồ chứa nước và đặt tên là hồ Mỏ Luông. Hang ăn sâu vào lòng núi hơn 500m kể cả ngách. Chiều rộng từ 1m đến 30m. Vòm trần có chiều cao trung bình 10m, chỗ cao nhất 30m.
Hang Chiều
Để lên tới Hang Chiều du khách phải trải qua 1200 bậc đá, bên cạnh cửa hang có cây Xà Pùng cổ thụ, đứng sừng sững uy nghi nơi cửa hang, nhưng lại khiêm nhường, đứng sang 1 bên để che chắn cho cửa hang và thuận tiện cho đường đi xuống lòng hang. Hang Chiều nằm ở hướng Tây Nam của thị trấn Mai Châu. Cửa hang rộng khoảng 10-15m, dài ngược lên đỉnh núi khoảng hơn 30m, cách khu dân cư khoảng 350m. Càng lên cao nhìn xuống, thị trấn Mai Châu trù phú và thơ mộng càng hiện ra rõ nét.
Hang có chiều dài trên 150 mét, chia thành 2 tầng. Từ cửa xuống tầng hang thứ nhất khoảng hơn 15m, nơi đây là động chính, có chiều dài khoảng 50m, rộng hơn 40m, vòm trần cao trung bình 55m. Lòng hang tương đối bằng phẳng, thoáng mát, lộng lẫy và uy nghi.
Đi đến cuối hang là một dòng suối nhỏ, luôn có nước trong vắt và mát lành. Với chiều dài tổng cộng khoảng 200m, cùng những khối, những giải nhũ lớn tựa bức tranh của thiên nhiên, lung linh huyền ảo và kỳ thú, bầu không khí trong lành sẽ làm cho du khách như đang sống trong khung cảnh thần tiên, đang cùng hưởng không khí với hàng triệu sinh linh hóa đá.
Xã Chiềng Châu
Bản Lác
Bản Lác ngày nay đã là một điểm du lịch cộng đồng rất quen thuộc trong lòng du khách gần xa. Không phải là một nơi sầm uất, tấp nập, không hào hoa tráng lệ, không cao sơn mỹ vị mà tất cả đều dân dã, tự nhiên, gần gũi thân thiện khiến du khách một lần tới đây sẽ nhớ mãi không quên. Bản Lác, nơi in đậm bản sắc văn hóa người Thái trắng. Tới nay bản đã tồn tại được 700 năm, trước đây dân bản chỉ sống dựa và nghề trồng lúa nương và dệt thổ cẩm, sau này vẻ đẹp tiềm ẩn của bản Lác đã dần được du khách khám phá. Và cũng từ đó mọi người trong bản đều làm về du lịch và cái tên bản Lác là một trong những vùng trọng điểm về du lịch ở Mai Châu.
Bản Bước
Cách trung tâm huyện khoảng 30km về phía Tây Nam, bản Bước xã Xăm Khòe nằm trọn trên một khu đồi được bao phủ bởi rừng cọ xanh. Nơi đây vẫn giữ được nét nguyên sơ, đậm đà bản sắc văn hóa dân tộc, cũng vì lẽ đó mà nơi đây được chọn để xây dựng dự án “Bản người Thái gắn với du lịch”. Trước đây bản của người dân xóm Bước định cư ven bờ suối, năm 2007, xóm Bước được quy hoạch để xây dựng thành khu du lịch sinh thái, cả xóm đã chuyển lên địa điểm sinh sống mới.
Đồng bào người Thái ở xóm Bước được thừa hưởng một di sản văn hóa vật thể và văn hóa tinh thần vô cùng phong phú. Đó là tập quán canh tác lúa nước, làm nương, những nếp nhà sàn truyền thống làm bằng sàn gỗ, lợp mái gianh, những công cụ lao động sản xuất rất đặc trưng như cọn nước, gùi, thố…
Làng bích họa Hải Sơn
Trên những bức tường trên con đường dài hơn 800m ở thôn Hải Sơn, xã Mai Hịch đã được người dân trang trí, biến những bức tường trở thành một con đường bích họa sinh động, tràn ngập màu sắc, thấm đẫm bản sắc văn hóa và phong cảnh đặc trưng của địa phương.
Thác Gò Lào
Gò Lào là tên một con thác nằm ở khu vực xã Phúc Sạn, cách trung tâm Thị trấn Mai Châu khoảng 15km. Từ trên đường chính, bạn sẽ phải gửi xe và đi bộ vượt qua khoảng 5 nhịp cầu thang (thực chất là con đường đất được người dân tạo thành bậc để đi lại cho dễ) là có thể xuống được thác. Thác Gò Lào gồm 2 thác nước nhỏ, chảy từ độ cao khoảng 15m xuống.
Ba Khan
Ba Khan là một xã nhỏ của Mai Châu nằm ven bờ hồ thủy điện Hòa Bình, từ đèo Thung Khe thả tầm nhìn về phía bình nguyên sau lưng đèo, đó chính là Ba Khan.
Con đường này bắt đầu từ phía dưới chân đèo Thung Khe, chạy dọc qua hết xã Ba Khan rồi bắt đầu men theo lòng hồ Hòa Bình. Nơi đây còn được ví như Hạ Long trên cạn bởi những đỉnh núi xưa kia giờ chìm sâu gần 200m dưới lòng hồ tạo thành.
Hang Kia - Pà Cò
Hang Kia - Pà Cò nằm giữa bốn bề núi đá, quanh năm mây mù bao phủ. Nơi đây không chỉ có phong cảnh đẹp như miền cổ tích mà còn chứa đựng nhiều nét văn hóa đặc sắc, trở thành điểm đến lý tưởng cho những du khách thích khám phá.
Xem thêm bài viết: Kinh nghiệm du lịch Hang Kia (Cập nhật 9/2024)
Các món ăn ngon ở Mai Châu
Cơm lam Mai Châu
Nguyên liệu làm cơm lam bao gồm gạo, ống nứa (tre), lá chuối. Ngoài ra có thể còn có dừa nạo, nước cốt dừa, vừng trộn lẫn gạo trước khi nướng. Cũng đôi khi, tại một số vùng miền sắn, khoai, ngô, được chặt miếng nhỏ nhồi vào ống để nướng thay cho nguyên liệu chính là gạo. Cơm làm nếu làm bằng nứa không được đốt trên lửa mà phải xoay đều trên than vì ống nứa mỏng nếu đốt trên lửa sẽ bị cháy, cơm không kịp chín. Ăn cơm lam ngoài muối vừng còn không thể thiếu một loại gia vị truyền thống của người Thái là “chẩm chéo”.
Gà nướng
Gà được tẩm ướp bằng các gia vị độc đáo của người Thái rồi dùng kẹp tre hoặc kẹp sắt để nướng trên than hồng. Món gà rất hợp ăn cùng xôi nếp hoặc cơm lam.
Cá suối nướng
Trong các lễ hội truyền thống của người Thái không thể thiếu món này, để đảm bảo món cá nướng đạt tiêu chuẩn cần chọn những con cá suối nặng từ 4-6 lạng. Gia vị để ướp cá gồm mắc khén, rau thơm rừng, hạt sen, lá húng, củ sả, ớt, bột canh, mì chính … Sau khi làm sạch vẩy, cá được mổ từ lưng để vứt bỏ mật và ruột, rồi gập ngang cá lại, tẩm gia vị vào giữa dùng thanh tre tươi kẹp chặt và hơ nướng trên than tro củi nóng chừng 15 phút. Cá được hơ nướng trên than hồng chuyển từ màu trắng sang vàng, mùi thơm lựng. Món cá suối ăn với xôi nếp 3 màu và chấm với chẩm chéo thì ngon tuyệt vời.
Thịt lợn xiên nướng
Ở Mai Châu ngoài món thịt lợn mán thui luộc, còn có một lựa chọn hấp dẫn nữa từ thịt lợn Mường. Sau khi thui lợn thật vàng, người ta chọn những phần thịt ngon nhất thái miếng rồi đem tẩm ướp rất nhiều loại gia vị khác nhau: muối, ớt bột, hồi, giềng, sả, lá móc mật, gừng, nghệ, dấm … tùy vào lượng thịt. Chờ sau khoảng 15-20 phút cho gia vị đã ngấm đều, thịt được xiên que và đem nướng cho tới khi chảy hết mỡ ngấy, vàng ruộm, dậy mùi thơm.
Xôi nếp Mai Châu
Nếp xôi là món thay thế cơm phổ biến ở vùng cao Tây Bắc, Tiếng Thái gọi là “kháu càng nòi” - nghĩa là gạo dẻo thơm. Đến Mai Châu, thưởng thức được nếp xôi do chính phụ nữ Thái làm mới có thể cảm nhận hết vị ngon. Người Thái luôn chọn nếp nương để làm xôi. Đó là loại nếp người Thái trồng trên những thửa ruộng bậc thang ở thung lũng Mai Châu. Nếp được ngâm nhiều giờ cho mềm trước khi đồ xôi. Người phụ nữ Thái không đồ xôi bằng nồi, xửng hấp như người Kinh mà cho nếp vào chõ gỗ. Nếp tự chín bằng hơi chứ không nấu.
Theo người Thái, nếp xôi ăn với muối vừng mới ngon. Quả thật, lấy một miếng xôi chấm muối vừng cho vào miệng, thực khách tận hưởng hết vị thơm và ngọt của lúa nương. Đặc biệt, cách đồ xôi hai lần tạo cho hạt xôi thêm mềm và dẻo. Nắm vắt xôi trong tay, vo tròn, hạt xôi quyện vào nhau, không dính bất cứ một hạt nào ra tay.
Rau cải mèo
Đây là một loại rau phổ biến mà các bạn có thể dễ dàng gặp ở hầu hết các địa phương vùng cao Tây Bắc, món rau này đơn giản chỉ cần luộc lên và chấm mắm trứng để thưởng thức hết vị ngọt xen lẫn chút đắng đọng lại đầu lưỡi.
Thịt trâu gác bếp
Món này là đặc sản của người Thái nên cứ ở đâu có người dân Thái sẽ có món này. Trước kia thịt trâu gác bếp người Thái Mai Châu thường chỉ làm để sử dụng trong gia đình, sau này cùng với xu hướng phát triển du lịch mà món này được bày bán phổ biến hơn. Tuy không ngon bằng thịt trâu gác bếp Sơn La nhưng để nhâm nhi thưởng thức chút trong những ngày ở Mai Châu thì cũng có thể chấp nhận được.
Lẩu
Trong cái tiết trời se lạnh của thung lũng Mai Châu vào mỗi buổi tối, nếu đã chán với những món nướng của người Thái, các bạn có thể đổi vị bằng một nồi lẩu thơm lừng, ấm áp.
Nhộng ong rừng
Đây là một món ăn dân dã mà độc đáo được đồng bào Mường ở Mai Châu rất ưa chuộng. Vào mùa ong rừng (thường là dịp cuối hè) người dân trong bản tìm những tổ ong to bằng chiếc rổ con mang về. Nhặt những con ong già màu nâu đem ngâm rượu, còn những con ong non màu trắng béo tròn mập mạp thì để chế biến các món đặc sản. Sau khi lấy hết ong ra khỏi tổ đem rửa qua bằng nước lạnh để ráo nước. Ong rừng có thể rang với lá chanh giống như rang nhộng tằm, nhưng ở đây người dân rang với măng chua.
Rượu Mai Hạ
Người Hoà Bình không ai lạ gì rượu Mai Hạ vốn nức tiếng thơm ngon khắp tỉnh và các vùng lân cận. Đâu đâu ở Hoà Bình người ta cũng gọi rượu Mai Hạ là đặc sản. Rượu Mai Hạ - rượu cũng được chưng cất từ men lá, không bị pha trộn gì thêm nguyên liệu từ bên ngoài ngoài việc pha nước rượu đầu và rượu cuối, rượu đặc, rót ra đĩa sứ đốt cháy xanh lè như cồn, ai quen độ và men của rượu ngoại mới chịu được không thì nóng ran cả cổ họng, rượu này chủ yếu dùng để ngâm thuốc, rất tốt.
Thịt ướp chua
Thịt ướp chua “nhứa xổm” chủ yếu làm bằng thịt trâu, bò. Thịt sau khi rửa sạch thì thái lát mỏng, da trâu bò thui cháy cho vào ngâm nước, cạo sạch thấy miếng da vàng óng thì thái thành từng miếng nhỏ bỏ lẫn vào thịt. Giềng giã nhỏ, gạo rang giã thành bột cho vào trộn đều, bỏ vào lọ sành đậy kín khoảng vài ba ngày thịt chua là dùng được. Muốn ăn thịt chua lấy lá gói, vùi vào tro bếp nóng hoặc nấu lên cho sền sệt nước, riêng da trâu bò không cần nấu mà ăn ngay được
Cá suối ướp chua
Đây là một món ăn có từ xa xưa và là món không thể thiếu trong mâm cơm ngày tết của người Thái. Ngay từ tháng 8-10 âm lịch, người Thái đã phải ra suối bắt những con cá “Pa Vá” (mình trông giống cá trắm nhưng thân nhỏ hơn) đem về rửa sạch, mổ và cắt thành nhiều khúc rồi trộn với các loại gia vị muối, ớt bột khô, tỏi, gừng, lá xả, thính gạo và một chút rượu. Cá đã ướp được cho vào một đoạn ống măng mai bịt kín, đợi nửa tháng là có thể dùng được. Nhưng nếu để thêm một vài tháng nữa đến độ cá “ngấu” thì ăn sẽ mềm thịt và thơm, ngon hơn nhiều. Đặc biệt khi uống rượu với món cá suối ướp chua bao giờ cũng ăn kèm với một ít lá sung và một chút cơm nếp thì mới tăng thêm hương vị thơm ngon, đậm đà khó quên.
Ve sầu chiên
Xứ xở của người Thái còn nổi tiếng bởi được mệnh danh là “xứ sở côn trùng” bởi đây là một trong những món ăn được người Thái khá ưa chuộng, đứng đầu trong danh sách là ve sầu. Người ta đem những chú ve sầu bắt được cắt bỏ hết cánh, rút ruột, đặc biệt là nhồi một hạt lạc rang giòn vào bụng sau đó đem tẩm gia vị rồi mới đem đi chiên. Việc dùng mắc khén để tẩm ve khiến món ve chiên có hương vị rất đặc biệt, vô cùng khó quên. Chiên ve sầu cho đến khi nào mùi thơm tỏa ra, những con ve có màu vàng mỡ bóng láng thì lấy ra thưởng thức. Phải nhai chậm rãi, từ từ cảm nhận đầu lưỡi tê tê, một vị ngọt tan dần trong miệng.
Đặc sản Mai Châu làm quà
Trên hành trình từ Mai Châu về Hà Nội, có rất nhiều loại nông sản vật của Hòa Bình các bạn có thể mua về làm quà cho gia đình sau chuyến du lịch Mai Châu của mình.
Ớt ngâm muối
Những trái ớt rừng nhỏ, có vị cay dịu, thơm, giòn đặc trưng sau khi sơ chế nhặt sạch, ngâm muối, được chế biến thành ớt muối cho vào lọ
Cam cao phong
Từ rất lâu cam, quýt Cao Phong đã được người tiêu dùng biết đến như một đặc sản của đất Mường Hòa Bình nhờ những đặc tính chất lượng vượt trội so với nhiều sản phẩm cùng loại trên thị trường. Cam ở đây quả sáng, đẹp, mọng nước, vị ngon, ngọt mát, có mùi thơm đặc trưng, tinh dầu mạnh.
Quất hồng bì
Trên đường về Hà Nội, khi qua địa phận Thành phố Hòa Bình nếu đúng vào mùa thu hoạch (khoảng tháng 7) các bạn sẽ gặp rất nhiều những sạp bán quất hồng bì. Từ lâu, loại quả này đã trở thành đặc sản của thực khách gần, xa. Những chùm quất hồng bì nâu sẫm, quả nhỏ xinh không chỉ là loại trái cây thơm ngon trong mùa hè được nhiều người ưa thích, mà còn là vị thuốc quý được lưu truyền bấy lâu.
Lịch trình du lịch Mai Châu
Để thuận tiện hơn cho các bạn trong hành trình khám phá Mai Châu, Cùng Phượt tổng hợp một số lịch trình du lịch Mai Châu để các bạn tham khảo.
Khám phá Mai Châu trong ngày
Lịch trình ngắn gọn khám phá Mai Châu trong ngày dành cho các bạn không có quá nhiều thời gian, với thời gian di chuyển khoảng 3,5 tiếng từ Hà Nội các bạn có thể đi và về Mai Châu trong một ngày. Phương án này ưu tiên sử dụng ô tô cá nhân để dễ thuận tiện nhé.
Sáng khoảng 6h30 các bạn xuất phát từ Hà Nội, đi theo tuyến Đại lộ Thăng Long rồi tiếp tục trên tuyến đường Hòa Lạc - Hòa Bình thì khoảng tầm 9h30 các bạn đến chân đèo Thung Khe.
Tới đây các bạn không lên đèo mà rẽ phải đi Ba Khan, tuyến đường này chạy dọc hồ Hòa Bình có nhiều đoạn cảnh rất đẹp. Trên đường có thể dừng chơi ở thác Gò Lào. Hết con đường này sẽ ra tới QL6, các bạn rẽ trái quay lại ngã 3 Tòng Đậu rồi đi về trung tâm thị trấn Mai Châu.
Ăn trưa ở Mai Châu, có thể lựa chọn các quán ăn ngoài thị trấn hoặc vào trong bản Lác để ăn. Chiều gửi ô tô, thuê xe đạp dạo quanh bản ngắm cảnh, uống cafe. Chiều tối lúc nào chán thì lên xe quay lại Hà Nội kết thúc chuyến đi.
Hà Nội - Mai Châu 2 ngày
Ngày 1 : Hà Nội - Hòa Bình - Mai Châu
Sáng ngày đầu tiên các bạn xuất phát từ Hà Nội, nên đi sớm một chút (khoảng 7h) cho vắng và để có thời gian dừng chơi nhiều hơn. Mất khoảng 1,5 tiếng các bạn sẽ tới Thành phố Hòa Bình, ghé thăm thủy điện Hòa Bình, lên tận trên khu tượng đài Bác Hồ để ngắm toàn cảnh Hòa Bình nhé.
Khoảng 10h tiếp tục xuất phát từ Hòa Bình, cứ theo tuyến QL6 thôi. Chừng khoảng 1 tiếng sẽ lên tới đèo Thung Khe. Các bạn có thể dừng đây nghỉ ngơi, chụp ảnh. Nếu gần trưa mà đói có thể ăn uống ở đây luôn cũng được, trên này thường có mấy món cơm lam thịt nướng, trứng luộc, ngô nướng…
Tiếp tục đi hết đèo Thung Khe, đến cuối đèo sẽ tới khu vực quán cafe cột cờ. Chỗ này có thể ngắm toàn cảnh Mai Châu nên nếu rảnh có thời gian thì các bạn dừng lại, nếu không thì đi tiếp về Mai Châu nhận phòng.
Chiều nghỉ ngơi xong thì thuê xe đạp hoặc nếu lười thì thuê xe điện dạo quanh 1 vòng các bản ở Mai Châu. Tối nghỉ ngơi, ăn uống hát hò nếu đi đông.
Ngày 2: Mai Châu - Hang Kia Pà Cò - Ba Khan
Sáng nếu các bạn có khả năng thì dậy thật sớm để đi Hang Kia - Pà Cò săn mây và chơi chợ phiên (chủ nhật). Nếu không được thì thôi, dậy lúc nào đi lúc đấy. Từ trung tâm Mai Châu đi Hang Kia - Pà Cò vào khoảng 20km, di chuyển khoảng 1 tiếng là tới thôi. Chơi bời chụp ảnh khoảng chừng 1 tiếng thì lên xe quay ngược lại hướng Mai Châu, tới ngã 3 Phúc Sạn thì rẽ đi theo hướng Ba Khan.
Dừng chơi ở thác Gò Lào, qua đoạn Mai Châu Hide Away chụp ảnh check-in với lòng hồ (nếu đi vào mùa nước cạn thì mới có thể ra tận gò đất ở dưới)
Đi dọc tuyến này các bạn sẽ quay trở lại đường QL6 để trở về Hà Nội
Hà Nội - Mai Châu - Kim Bôi
Ngày 1 : Hà Nội - Hòa Bình - Mai Châu
Xuất phát từ Hà Nội đi Mai Châu, tối nghỉ tại Mai Châu
Ngày 2 : Mai Châu - Cao Phong - Kim Bôi
Sáng chơi bời đạp xe, cafe ở Mai Châu. Trưa trả phòng rồi quay ngược về Thành phố Hòa Bình, đi theo đường qua Ba Khan để ngắm cảnh đẹp lòng hồ.
Đến Dốc Cun các bạn ghé vào nghỉ ngơi, tắm khoáng tại khu du lịch Kim Bôi
Ngày 3 : Kim Bôi - Bãi Chạo - Hà Nội
Trưa trả phòng rồi từ Kim Bôi đi theo đường về Lương Sơn, trên đường về ghé qua một vài điểm du lịch của Lương Sơn như Động Đá Bạc, Suối Ngọc Vua Bà.
Hà Nội - Mai Châu - Mộc Châu
Ngày 1 : Hà Nội - Hòa Bình - Mai Châu
Xuất phát Hà Nội - Mai Châu, chơi bời thăm thú các bản du lịch cộng đồng quanh Mai Châu rồi tối nghỉ ngơi tại Mai Châu
Ngày 2: Mai Châu - Mộc Châu
Sáng dậy ăn sáng cafe xong rồi khởi hành đi Mộc Châu, quãng đường chỉ chừng 70km nên các bạn đi cũng nhanh, xong lúc nào thì đi lúc đó.
Trên đường đi các bạn ghé chơi ở Hang Kia - Pà Cò nhé, nếu muốn ngắm cảnh săn mây thì phải đi sớm còn nếu không thì ghé qua chơi bời chụp ảnh cũng được.
Từ Hang Kia - Pà Cò các bạn tiếp tục đi theo QL6, qua đoạn cua chữ S huyền thoại đến địa phận huyện Vân Hồ thì rẽ về QL6 cũ đi chơi thăm thác 7 tầng Chiềng Khoa.
Chiều tối về trung tâm Mộc Châu nghỉ ngơi
Ngày 3 : Mộc Châu - Hà Nội
Sáng hôm sau tiếp tục khám phá Mộc Châu. Tùy vào thời gian bạn đi mà Mộc Châu sẽ có những điểm đến khác nhau, các bạn có thể khám phá đồi chè, vườn mận, vườn hồng hay ghé thăm cầu kính Bạch Long. Tùy vào sở thích cá nhân cũng như thời gian rảnh, nói chung thoải mái chơi bời khám phá đến khoảng 4h chiều di chuyển ngược về Hà Nội, khoảng 8-9h tối sẽ có mặt ở nhà.
Tìm trên Google :
- kinh nghiệm du lịch Mai Châu 2024
- du lịch Mai Châu tháng 9
- tháng 9 Mai Châu có gì đẹp
- review Mai Châu
- hướng dẫn đi Mai Châu tự túc
- ăn gì ở Mai Châu
- phượt Mai Châu bằng xe máy
- Mai Châu ở đâu
- đường đi tới Mai Châu
- chơi gì ở Mai Châu
- đi Mai Châu mùa nào đẹp
- địa điểm chụp ảnh đẹp Mai Châu
- homestay giá rẻ Mai Châu
